Najważniejsza jest pamięć o naszych Bohaterach

Zamieszczono - sie 29, 2023

W poniedziałek, 14 sierpnia pod pomnikiem 28 Pułku Strzelców Kaniowskich, usytuowanym na skraju Wólki Radzymińskiej, na pograniczu gmin: Nieporęt i Radzymin odbył się uroczysty Apel Pamięci, poprzedzony polową Mszą Świętą.

Zgodnie z wieloletnią tradycją, patriotyczną wieczornicę upamiętniającą kpt. Stefana Pogonowskiego i jego żołnierzy, która stanowiła główny punkt nieporęckich obchodów 103. rocznicy Bitwy Warszawskiej 1920 r., zainaugurowała polowa Msza Święta, koncelebrowana przez księży: Władysława Trojanowskiego i Tomasza Osiadacza, w oprawie artystycznej Chóru „Młodzież 50+” i w obecności pocztów sztandarowych szkół i organizacji z terenu Gminy
Nieporęt, Powiatu Legionowskiego i Gminy Radzymin oraz OSP Wólka Radzymińska.
W tegorocznej uroczystości wzięło udział wielu znamienitych gości, a wśród nich m.in: Szef Gabinetu Politycznego MON Łukasz Kudlicki, Przedstawiciel Marszałka Województwa Mazowieckiego Artur Pozorek, Radni Sejmiku Województwa Mazowieckiego: Anna Brzezińska, Jadwiga Zakrzewska, Piotr Kandyba, Stefan Traczyk, Starosta Legionowski Sylwester Sokolnicki, Wicestarosta Konrad Michalski, Radni Powiatu: Agnieszka Powała, Wiesław Smoczyński, Wiceprzewodniczący Rady Powiatu Wołomińskiego Cezary Wnuk, Burmistrz Radzymina Krzysztof Chaciński wraz z Przewodniczącą Rady Miejskiej Elżbietą Darką, Przewodnicząca Rady Gminy Nieporęt Bogusława Tomasik, Dowódca 9 Brygady Wparcia Dowodzenia DG RSZ im. gen. dyw. Wiktora Thommée w Białobrzegach płk Piotr Waniek wraz z Z-cą płk Krzysztofem Rawskim, Dowódca Batalionu Dowodzenia WL ppłk Jacek Stoń, Z-ca Komendanta Centrum Wsparcia Systemów Dowodzenia SZ płk Piotr Cieślak, Z-ca Dowódcy Ośrodka Rozpoznania Obrazowego w Białobrzegach płk Leszek Wereszczyński, Komendant Powiatowy Policji w Legionowie nadkom. Krzysztof Pijanowski, Z-ca Komendanta Centrum Szkolenia Policji insp. Tomasz Rylski, Komendant Powiatowy PSP w Legionowie st. bryg. Radosław Parapura, Dyrektor Branżowej Szkoły I Stopnia ZDZ im. kpt. S. Pogonowskiego w Radzyminie Bernadetta Stwora, Prezes Międzyszkolnego Klubu Historycznego im. AK Ziemi Radzymińskiej Władysław Kolatorski, Honorowy Obywatel Gminy Nieporęt płk dr hab. Zbigniew Ciekanowski, Zasłużeni dla Gminy Nieporęt: Zenobia Sołtys, Henryka Galas, Marian Oszczyk, przedstawiciele Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych Koło w Legionowie: Hanna Przymusińska i Barbara Kalinowska, Sekretarz Stowarzyszenia Zespołu Ochrony Pamięci AK „Brzozów” Marek Chojnowski, Przedstawiciele Nadleśnictw: Jabłonna i Drewnica oraz Kompania Honorowa WP pod dowództwem por. Roberta Bastka.

Nie zabrakło nieporęckich harcerzy i zuchów, obecna była konna asysta kawalerzystów ze Stowarzyszenia im. 2 Szwadronu 11 Pułku Ułanów Legionowych w Wołominie (w jej składzie znalazł się Wiceprzewodniczący Rady Gminy Nieporęt Piotr Pietrucha),
która swą obecnością uświetniła tegoroczne obchody.
Po zakończeniu Liturgii odbyła się część patriotyczna uroczystości, którą zainaugurowało wprowadzenie Kompanii Wojska Polskiego i odśpiewanie Hymnu Państwowego. Wszystkich licznie zgromadzonych mieszkańców i gości oficjalnie powitał gospodarz wydarzenia wójt Nieporętu Sławomir Maciej Mazur:
– Co roku spotykamy się 14 sierpnia w tym samym miejscu, pod pomnikiem Strzelców Kaniowskich, aby oddać hołd uczestnikom Bitwy Warszawskiej 1920 roku. Powtarzamy ten sam uroczysty rytuał, aby dać świadectwo naszej pamięci o Tych, którzy w chwili zagrożenia niepodległości Ojczyzny poświęcili swoje życie, swoje zdrowie, którzy nie wahali się rzucić na szalę tego, co dla Nich najcenniejsze.
Bitwa Warszawska miała bardzo dramatyczny przebieg. Rozpoczęła się 13 sierpnia 1920 r. uderzeniem wojsk sowieckich na Radzymin. Trwała trzy dni, w czasie których miasto wielokrotnie przechodziło z rąk do rąk. Ostatecznie, wieczorem 15 sierpnia po ciężkich walkach, zostało zdobyte przez Polaków. To wielkie zwycięstwo zaczęło się w miejscu, w którym dzisiaj stoimy. Bój 10 Dywizji Piechoty rozpoczął się atakiem batalionu kpt. Stefana Pogonowskiego. O godz. 1.00 w nocy zaatakował on Wólkę Radzymińską – punkt, który jak się później okazało, stanowił najczulsze miejsce armii rosyjskiej i w tym miejscu odwróciła się karta wojny. Od chwili tego natarcia, rozpoczęły odwrót trzy, niepowstrzymane dotąd brygady rosyjskie. Pogonowski wiedziony nadzwyczajnym instynktem rozpoczął zwycięstwo na przyczółku warszawskim. Jako mieszkańcy Gminy Nieporęt powinniśmy być dumni, że żyjemy w miejscu, które było sceną tak ważnych dla naszej Ojczyzny wydarzeń – podkreślił Wójt Sławomir Maciej Mazur zwracając uwagę, że „obecnie przeciwko tej samej Rosji walczą Ukraińcy, a ich bohaterska obrona przypomina nam postawę Polaków z 1920 roku”.
– Pokolenia naszych przodków walczyły o wolność z myślą o nas, swoich dzieciach i wnukach.
Czy my, dzisiaj wystarczająco często pamiętamy o Nich? Czy wystarczająco skutecznie uczymy nasze dzieci szacunku i pamięci o odwadze i poświęceniu naszych przodków? Takie uroczystości jak dzisiejsza należą się Im w hołdzie. Nam, aby zachować zbiorową pamięć, która jest podstawą i warunkiem trwania i zachowania tożsamości każdego narodu, każdej społeczności lokalnej – zaakcentował Wójt Nieporętu składając na zakończenie swojego wystąpienia życzenia żołnierzom Wojska Polskiego z okazji ich święta.
W dalszej części głos zabrał Łukasz Kudlicki, który odczytał list od Ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka, zaś w imieniu Marszałka Województwa Mazowieckiego przemówił Artur Pozorek.
Pełne emocji było wystąpienie Radnego Sejmiku Woj. Mazowieckiego Piotra Kandyby, który najwyraźniej poczuł się urażony kazaniem wygłoszonym w trakcie Mszy Św., (a właściwie osobistą refleksją ks. proboszcza na temat bieżącej sytuacji politycznej w kraju popartą apelem o jedność w narodzie). – To, co powiedział proboszcz nie jest jednoczeniem. Czułem się tym opluty, a chcę powiedzieć, że czuję się Polakiem i kocham wszystkich Polaków. Nie mam urazy do księdza proboszcza, chciałbym księdzu podać rękę, ale proszę bardzo, aby ksiądz nas nie dzielił – powiedział radny Piotr Kandyba, po którym głos zabrała (także wyraźnie poddenerwowana) Radna Sejmiku Anna Brzezińska, reprezentująca Posła Jana Grabca.
Polemika z kazaniem niezbyt pasowała do charakteru uroczystości i wywołała szmer niezadowolenia wśród mieszkańców. Cóż, jak mądrze powiedział Wójt Nieporętu: „Ksiądz Proboszcz jest naprawdę złotego serca, a nieraz potrafi tak ostro powiedzieć, że tutaj zauważyłem, że niektórzy o mało nie pospadali z foteli. Ale chcę powiedzieć, że w życiu tak jest, że prawda zawsze zwycięży. I chcę powiedzieć, że demokracja polega na tym, że się różnimy, ale ważne żebyśmy się dobrze różnili, żebyśmy mogli się wzajemnie wysłuchiwać niezależnie od tego, jakie mamy przekonania. Ważne jest żeby pamiętać o Wszystkich, którzy przyczynili się do tego, że tak wspaniale rozkwita nasza Ojczyzna”.
Oficjalną część uroczystości tradycyjnie zwieńczył Apel Pamięci Oręża Polskiego, który odczytał ppor. Marek Ciekanowski, salwa honorowa oraz ceremonia złożenia wieńców pod Pomnikiem 28 Pułku Strzelców Kaniowskich.
Ostatnim punktem programu była promocja najnowszej publikacji, wydanej przez UG Nieporęt. Tym razem do rąk mieszkańców trafiło opracowanie dr. Mirosława Pakuły pt. „Legiony Polskie w Gminie Nieporęt 1917-1918 Przybycie – Kryzys Przysięgowy – Internowanie”, które stanowi niezwykle wartościowe, a przy tym przystępnie napisane źródło wiedzy na temat ważnego wydarzenia z historii lokalnej. Kolejna książka cenionego w regionie historyka cieszyła się ogromnym zainteresowaniem, a przed stoiskiem ustawiały się długie kolejki chętnych, pragnących zdobyć nie tylko bezpłatny egzemplarz, ale i pamiątkowy autograf autora.

/R. S. Lewandowski;
foto: R.L.; Gmina Nieporęt/