Łochów, 8 lipca 2025 r. – Festiwal Teatralny Dionizje. Teatr Plastyczny Makata świętował swoje XXX-lecie Teatru Makata niecodziennym widowiskiem plenerowym. Spektakl „Apokalipsa” w reżyserii Artura Lisa to oszałamiająca, wielopoziomowa opowieść o zniszczeniu świata i nadziei na jego odrodzenie. Imponująca formą, rozmachem i siłą przekazu realizacja staje się zarówno teatralnym manifestem antywojennym, jak i refleksją nad kondycją współczesnej cywilizacji. foto.Krzysztof Prochacki Już od pierwszych chwil spektakl uderza w ton społecznego niepokoju. Krótkie wprowadzenie audiowizualne, wyświetlane na półprzezroczystych ekranach, przypomina widzowi realne tragedie ostatnich lat – pandemię, wojny na Bliskim Wschodzie i w Ukrainie, katastrofy klimatyczne. To nie tylko wstęp, lecz rodzaj ostrzeżenia: „Zobaczcie, dokąd zmierzamy”. Spektakl rozgrywa się na olbrzymim placu gry, zbudowanym z monumentalnych instalacji – „sześcianu wojny”, machin jeżdżących, masywnych platform, które zmieniają się w stoły, okręty i symbole nowej nadziei.W pierwszym akcie artyści kreują wizję dekadenckiego świata, gdzie elity pogrążone w konsumpcji i zepsuciu tańczą „danse macabre” – makabryczny bal ku samozagładzie. Stół, taniec, rozbuchana erotyka i groteska – wszystko to zderzone z surowym rytmem muzyki Marka Kasprzaka oraz świetlną reżyserią Radosława Siwka tworzy scenę obezwładniająco piękną i złowieszczą zarazem. Kolejne akty przynoszą eskalację: wojna. Świetnie skonstruowana, samojezdna machina wojenna – przypominająca potwora z baśni steampunkowych – sunie przez plac, niszcząc wszystko. Aktorzy grają w stopklatce, przekształcając stół w „cube’y” – osobne figury sceniczne, symbolizujące indywidualne dramaty: uchodźców, ofiary. W tle lycry i projekcje, które deformując ludzkie ciała, ukazują ich cierpienie, rozpad, strach. Po wojnie – pustka. Apokaliptyczny świat, skażony, niezdolny do życia. Ale zamiast rozpaczy – decyzja o współpracy. Zrujnowane społeczeństwa łączą siły, by zbudować okręt i odnaleźć Nowy Świat. Wspaniała scena budowy statku w „sześcianie” to triumf wyobraźni scenograficznej – Artur Lis w połączeniu z pracą gigantycznych lalek Aleksandry Kus i Klaudiusza Masalewskiego zapiera dech w piersiach. Akt IV to pełna przygód morska odyseja. Podróżnicy napotykają syreny, morskie potwory, monumentalne figury mitologiczne – Syrenę i Trytona – poruszane z użyciem ogromnych jezdnych lalek-marionet. Widz czuje grozę i ekstazę podróży. Gdy bohaterowie docierają do Nowego Świata – wydaje się, że wszystko zmierza ku szczęśliwemu zakończeniu. Ale spektakl nie byłby dziełem Makaty, gdyby nie uderzał w najgłębsze ludzkie sprzeczności. Nowa ziemia okazuje się być edenem – czysta, piękna, tajemnicza, pełna żywiołów i monumentalnych posągów. Jednak ludzka natura szybko daje o sobie znać. Zachłanność, walka o dominację – to wszystko wraca. Żywioły – wielkie, animowane lalki przypominające bóstwa ziemi – budzą się, oburzone. Przypominają ludziom ichgrzechy – projekcjami pokazują zniszczenia, katastrofy, wojny. Ludzie błagają o przebaczenie. I otrzymują je – otuleni przez żywioły, symbolicznie ,,wchłonięci” w Nowy Świat. „Apokalipsa” to spektakl totalny. Łączy teatr cieni, teatr ruchu, widowisko plastyczne, mapping, projekcje multimedialne, muzykę i światło. Ale przede wszystkim – niesie silne przesłanie: człowiek niszczy to, co otrzymał, lecz może jeszcze zrozumieć i ocalićsiebie. Historia zatacza krąg, ale jest szansa, by go przerwać. „Apokalipsa” nie jest końcem – to przestroga i nadzieja w jednym. To jedno z najważniejszych przedstawień Makaty ostatnich lat – głęboko zakorzenione w teraźniejszości, jednocześnie ponadczasowe w swojej symbolice. Reżyseria Artura Lisa, scenografia i konstrukcje sceniczne, efekty multimedialne i animacje lalek, współpraca zespołu artystycznego i technicznego – wszystko złożyło się na dzieło spójne, poruszające, mocne. Warto było być w Łochowie tego wieczoru– by doświadczyć sztuki, która nie tylko zachwyca, ale i mówi prawdę o nas samych. XXX-lecie Teatru Makata dofinansowano ze środków Ministra Kultury iDziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury. /Redaktor Janina...