Z Miasta i Ziemi Cudu nad Wisłą do miejsc wiecznego spoczynku Bohaterów Bitwy Warszawskiej 1920r.
Stołeczne Powązki, kaliski cmentarz na Majkowie i łódzki Rzymsko – Katolicki Cmentarz Św. Józefa stanowiły główny cel wyprawy, którą w ubiegłym tygodniu w dniach 6 – 7 maja odbyli, określani mianem Ambasadorów Miasta Cudu nad Wisłą, seniorzy z Oddziału Rejonowego Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Radzyminie.
Patriotyczna pielgrzymka do rozsianych po Polsce miejsc wiecznego spoczynku Bohaterów Cudu nad Wisłą, stanowiła zwieńczenie realizowanego od kilku lat przez radzymińskich seniorów programu upowszechniania pamięci o żołnierzach poległych w 1920 roku pod Radzyminem i Ossowem.
– Idea, która przyświecała nam od samego początku nawiązuje w pewnym sensie do idei pamiętnej wizyty świętego Jana Pawła II na Cmentarzu Poległych 1920 roku w Radzyminie. Zainspirowani wzorem Ojca Świętego, pragnęliśmy odwiedzić cmentarze, na których spoczywają bohaterowie polegli w wojnie polsko-bolszewickiej, walczący w obronie naszego miasta i w najbliższej okolicy. Poprzez ich przypomnienie i oddanie im hołdu, chcieliśmy spłacić dług wdzięczności za ocaloną wówczas Ojczyznę. Spełnienie naszego zamiaru stało się możliwe dopiero w tym roku, dzięki dofinansowaniu wyprawy ze strony Starostwa Powiatowego w Wołominieoraz wsparciu Urzędu Miasta i Gminy Radzymin – wyjaśnia p. Janusz Rasiński, przewodniczący O.R. PZERiI w Radzyminie.
Podróż po nekropoliach rozpoczęła się rankiem, w ubiegły wtorek odwiedzeniem warszawskich Powązek, gdzie zapalono znicze i złożono kwiaty na mogiłach: bohaterskiego kapelana ks. mjra Ignacego Skorupki, poległego w boju pod Ossowem i kpt. Ryszarda Downar – Zapolskiego, poległego w Słupnie. Następnie 50-osobowa grupa seniorów z gminy Radzymin wraz z dyrektorem radzymińskiego Gimnazjum nr 1 im. mjra Stefana Waltera Ewą Wnuk, radnym Cezarym Wnukiem, historykiem Władysławem Kolatorskim i towarzyszącymi wyprawie sztandarami Gimnazjum nr 1 oraz Zasadniczej Szkoły Zawodowej ZDZ im. kpt. Stefana Pogonowskiego udała się do Kalisza. Tam, na cmentarzu na Majkowie do uczestników wycieczki dołączyli: burmistrz Radzymina Zbigniew Piotrowski, proboszcz radzymińskiej parafii p.w. św. Jana Pawła II ks. Krzysztof Ziółkowski oraz starosta wołomiński Piotr Uściński wraz z wiceprzewodniczącą Rady Powiatu Martą Rajchert.
W obecności wiceprezydenta Kalisza Jacka Konopki, delegacja Miasta i Ziemi Cudu nad Wisłą po raz pierwszy wspólnie oddała hołd majorowi Stefanowi Walterowi.
(Otoczony mogiłami Strzelców Kaniowskich, bohater walk pod Radzyminem w 1920 roku, śmiertelnie raniony podczas zmagań o wieś Mokre spoczywa w pięknej kaplicy – mauzoleum, przed którą na czas wizyty wartę zaciągnęli funkcjonariusze Straży Miejskiej w Kaliszu, i którą udekorowano biało czerwonymi flagami, za co władzom najstarszego grodu w Polsce należą się słowa najwyższego uznania).
Po zakończeniu wzruszającej uroczystości na cmentarzu, radzymińsko-wołomińska delegacja udała się do kaliskiego ratusza, gdzie została serdecznie przyjęta przez prezydenta miasta p. Janusza Pęcherza. (Był to ostatni oficjalny punkt programu, po którym przyszedł czas na zwiedzanie Kalisza i okolic oraz pożegnanie z przedstawicielami samorządu).
Następnego dnia, po noclegu i śniadaniu w malowniczym i gościnnym grodzie nad Prosną radzymińscy seniorzy udali się w stronę Łodzi, odwiedzając po drodze Uniejów (celem zażycia regeneracyjnych kąpieli). Po dotarciu na łódzki cmentarz św. Józefa, w obecności zaprzyjaźnionej z radzyminiakami tamtejszej pani przewodnik, pielgrzymi zatrzymali się przy grobie kpt. Stefana Pogonowskiego. W niezwykle patriotycznej atmosferze zapalono znicze i złożono kwiaty dedykowane Bohaterowi Radzymina, który podjął osamotniony, zwycięski bój z przeważającymi siłami wroga pod Wólką Radzymińską. Po odśpiewaniu hymnu państwowego i „Legionów” kolejne białe i czerwone znicze zapalono także na mogiłach: kpt. Benedykta Pęczkowskiego i plut. Karola Rozenblat.
W drodze powrotnej do Radzymina, wszyscy uczestnicy pierwszej wspólnej pielgrzymki Miasta i Ziemi Cudu nad Wisłą do miejsc spoczynku Bohaterów 1920 roku otrzymali pamiątkowe kubki z Ich portretami, przygotowane przez Oddział Rejonowy PZERiI.
W ten oto prosty i wymowny, a przez to godny pochwały sposób Ambasadorzy Miasta Cudu nad Wisłą, po raz kolejny udowodnili, że mądrość przychodzi z wiekiem, a wydarzenia 1920 roku mogą i powinny łączyć, a nie dzielić Radzymin i Wołomin.
/Rafał S. Lewandowski
foto: R.L., W. Kolatorski, J. Góral/
Uczestnicy pielgrzymki do miejsc wiecznego spoczynku Bohaterów 1920 roku ze smutkiem przyjęli fakt, że nie wszystkie groby otoczone są należną czcią i opieką.
W Łodzi nieznani sprawcy uszkodzili ustawioną na grobie kpt. Stefana Pogonowskiego figurę husarza, pozbawiając go skrzydeł. Jednak najbardziej dramatyczny obraz przedstawia grób kpt. Ryszarda Downar-Zapolskiego na warszawskich Powązkach. Ziemny grób, otoczony prowizoryczną drewnianą palisadą, zarośnięty, ze złamanym kamiennym krzyżem, w miejsce którego postawiono tymczasowy drewniany jest obecnie powodem do wstydu.
Wobec powyższego Oddział Rejonowy PZERiI w Radzyminie wraz z Burmistrzem Radzymina tuż po powrocie postanowili podjąć działania, mające przywrócić miejscom spoczynku Bohaterów Radzymina odpowiedni wygląd i rangę. O rozwoju tej inicjatywy, poinformujemy niebawem
