„To, iż konwent po raz pierwszy odbywa się w słynącym z Cudu nad Wisłą powiecie wołomińskim, to znak, że liczymy na cud” – gorzko żartowali uczestnicy Konwentu Powiatów Województwa Mazowieckiego, którzy w ubiegły czwartek i piątek obradowali w Zielonce. W rzeczy samej powodów do radości nie ma. To ostatni dzwonek, by ratować sytuację mazowieckich szpitali! NFZ nie płaci, a tymczasem wartość nadwykonań tylko za pierwsze półrocze tego roku wynosi już 370 milionów złotych!
W ubiegły czwartek i piątek, 13-14 września w Zielonce, a dokładnie w Centrum Konferencyjno-Bankietowym przy Hotelu „Trylogia – Galop”, obradował Konwent Powiatów Województwa Mazowieckiego poświęcony jakże ważnej zarówno z punktu widzenia mieszkańców jak i samorządów problematyce finansowania świadczeń zdrowotnych na Mazowszu w 2012 i 2013 roku.
To było pierwsze w historii powiatu wołomińskiego tak liczne spotkanie starostów z terenu całego naszego województwa. W konwencie wzięło bowiem udział aż 33 mazowieckich starostów, oraz przedstawiciele m.in.: Wojewody Mazowieckiego, Marszałka Województwa Mazowieckiego, Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia, Ministerstwa Zdrowia, Rady Narodowego Funduszu Zdrowia, Związku Pracodawców Mazowieckiego Porozumienia Szpitali Powiatowych, a także dyrektorzy szpitali powiatowych.
W trakcie dwudniowych obrad odbywających się pod przewodnictwem starosty wyszkowskiego Bogdana Pągowskiego dyskutowano m.in.: nad perspektywami finansowania szpitali powiatowych, przekształcaniem ich formy organizacyjnej oraz możliwościami rozwoju i zagrożeniami w funkcjonowaniu tychże placówek na rynku świadczeń zdrowotnych.
Zagadnienia omawiane podczas konwentu, wraz z pierwszymi wnioskami i postulatami, które następnie zawarto w stanowisku końcowym przedstawione zostały dziennikarzom już w pierwszym dniu spotkania. W specjalnie przygotowanej konferencji prasowej udział wzięli: Piotr Uściński – starosta wołomiński i gospodarz obrad, Bogdan Pągowski – starosta wyszkowski i Przewodniczący Konwentu, Wiesław Czarnecki z Rady NFZ, wiceprezydent Radomia Anna Kwiecień, dyrektor Departamentu Zdrowia Województwa Mazowieckiego przy Urzędzie Marszałkowskim Ewa Łagońska, zastępca dyrektora Wydziału Zdrowia w Mazowieckim Urzędzie Wojewódzkim w Warszawie Elżbieta Nawrocka, członek Zarządu powiatu piaseczyńskiego Stefan Dunin, prezes Związku Pracodawców Mazowieckiego Porozumienia Szpitali Powiatowych Cecylia Domżała oraz Dyrektor Szpitala Powiatowego w Wołominie Robert Mazur.
Dziennikarze uczestniczący w konferencji z wielkim niepokojem wysłuchali informacji o trudnej sytuacji mazowieckich szpitali, wywołanej niedofinansowaniem przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Jak się okazuje wartość niezapłaconych nadwykonań tylko za pierwsze półrocze tego roku wynosi 370 milionów złotych. Tymczasem przyszły rok zapowiada się jeszcze gorszy. Według zatwierdzonego właśnie projektu planu finansowego NFZ na 2013 r. województwo mazowieckie jako jedyne w kraju otrzyma mniejsze pieniądze dla szpitali na przyszły rok (o 242 mln zł mniej niż przed rokiem, a o 859 mln zł mniej niż wynika z potrzeb). Oznacza to jeszcze większe kłopoty finansowe wszystkich placówek zdrowia na Mazowszu, a co za tym idzie także wielkie uciążliwości dla pacjentów.
Mało tego, w poważnych tarapatach mogą znaleźć się również samorządy. – Jeśli NFZ nie zapłaci szpitalom do końca roku, koszta nadwykonań będą musiały pokryć z pieniędzy budżetowych powiaty. To będzie dla nas zupełnie nowa sytuacja, nie ukrywam, że obawiamy się ogromnych kłopotów finansowych – wskazywał starosta wołomiński, Piotr Uściński, a starosta wyszkowski Bogdan Pągowski dopowiadał: – Pamiętajmy, że większość naszych powiatów ma bardzo skromne budżety. Od nowego roku coraz trudniej będzie o środki unijne. Powstaje więc problem z czego samorząd ma brać pieniądze na pokrycie strat szpitali? Ze środków na drogi, czy z oświaty? – pytał retorycznie przewodniczący Konwentu. Z kolei, w opinii wiceprezydent Radomia Anny Kwiecień, pierwszym krokiem na drodze do zażegnania kłopotów powinna być zmiana podejścia NFZ do świadczeniodawców: – Narodowy Fundusz Zdrowia w arogancki sposób usiłuje nam wmówić, że szpitale są źle zarządzane. Zarzuca nam, jakim prawem robicie nadwykonania? Ale my te nadwykonania robimy, dlatego że mamy nierealne kontrakty w stosunku do potrzeb ludności. Nie piszmy w ustawach i przepisach, że pacjent ma prawo zgłosić się do szpitala w stanie zagrożenia zdrowia i życia i lekarz ma obowiązek go przyjąć, bo tam nie stoi dyrektor na izbie przyjęć. Na izbie przyjęć stoi lekarz, który ma obowiązek, jeżeli zgłosi się taki pacjent, ratować go i będzie go ratował. Dotyka nas również radosna twórczość NFZ, czyli wymyślanie coraz to nowszych wymogów dla szpitali, które w praktyce przyczyniają się jedynie do podniesienia kosztów ich funkcjonowania – dowodziła pani wiceprezydent, a reprezentujący powiat piaseczyński Stefan Dunin przestrzegał przed zmianą organizacji zarządzania szpitali i przekształcania je w spółki. – Szpital piaseczyński, jako jedyny w kraju szpital powiatowy zarządzany jest przez prywatną spółkę. To nie uchroniło placówki przed kłopotami. W sytuacji, gdy NFZ nie chce płacić za nadwykonania organ zarządzający placówki poinformował nas, że nie będzie świadczył usług medycznych na rzecz pacjentów w sektorach, w których wyczerpano limit kontraktów, ponieważ nie zamierza zadłużać placówki. Sytuacji takiej nie dziwił się dyrektor wołomińskiego szpitala: – W naszym przypadku również jest oczywiste, że obecny kontrakt nie jest wystarczający na tak duży powiat. Dlatego musimy iść w nadwykonania i stąd bierze się zadłużenie. Musimy świadczyć usługi kosztem płynności finansowej, już teraz mamy nadwykonania o wartości 8 milionów złotych. Jeśli nic się nie zmieni, to na koniec roku koszta te będą musiały pokryć organy założycielskie – mówił Robert Mazur. Starosta wołomiński Piotr Uściński uprzedził jednak pytania dziennikarzy i zapewnił, że bez względu na rosnącą wartość nadwykonań, świadczenia dla pacjentów będą nadal realizowane. Zabezpieczenie podstawowej opieki medycznej jest naszym ustawowym obowiązkiem i tutaj nie ma żadnych dyskusji.
A co na to wszystko NFZ? – Cóż, największym problemem jest oczywiście brak pieniędzy.
Pytanie tylko skąd je wziąć – wskazywał Wiesław Czarnecki, który jako jedyny reprezentant Narodowego Funduszu Zdrowia uczestniczył w spotkaniu do końca. – Nikt nikogo nie zwolni z wykonywania zadań publicznych. Nie zaczarujemy rzeczywistości, że tego nie ma. Jak się powiedziało A, czyli zaczęło się liczyć koszty to trzeba teraz powiedzieć B, trzeba zapłacić za te świadczenia. Nie unikniemy dyskusji o składce, która powinna być wyższa. Musimy problem rozwiązać, zabezpieczyć świadczenia i pilnować bezpieczeństwa – zapewniał.
Na zakończenie konwentu zebrani na nim starostowie wypracowali wspólne konkretne stanowisko, którego treść przytaczamy powyżej. Warto nadmienić, iż trafi ono m.in. do Bartosza Arłukowicza Ministra Zdrowia, Jacka Kozłowskiego -Wojewody Mazowieckiego, Adama Struzika Marszałka Województwa Mazowieckiego, Agnieszki Pachciarz -prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia oraz do Dyrektora Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ.
(Miejmy nadzieję, że nie pozostanie ono bez echa. W przeciwnym razie, mieszkańcom naszego regionu nie pozostanie chyba już nic innego jak tylko życzyć sobie zdrowia i modlić o cud).
/opr. Rafał S. Lewandowski,
Piotr Kaczorek/
Stanowisko Konwentu Powiatów Województwa Mazowieckiego z dnia 13 września 2012r. w sprawie sposobu finansowania usług medycznych realizowanych przez szpitale
powiatowe na Mazowszu
Konwent Powiatów Województwa Mazowieckiego wyraża stanowczy sprzeciw wobec poziomu i sposobu finansowania przez NFZ świadczeń medycznych realizowanych przez szpitale powiatowe na Mazowszu. Apelujemy do Ministra Zdrowia i Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia o pilne podjęcie działań mających na celu zapewnienie stabilizacji finansowej podmiotów leczniczych poprzez zagwarantowanie środków finansowych przez Mazowiecki Oddział NFZ na realizację przez te podmioty świadczeń medycznych w oparciu o rzeczywiste potrzeby zdrowotne mieszkańców Mazowsza.
Sytuacja finansowa szpitali powiatowych systematycznie, z roku na rok pogarsza się. Jeśli nie nastąpią zmiany, rok 2013 będzie krytycznym dla ich działalności, gdyż w projekcie planu finansowego Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia przewidziano mniej środków na lecznictwo szpitalne w porównaniu z aktualnym planem na rok 2012. Tymczasem wysokość środków w tym roku jest niewystarczająca w stosunku do rzeczywistego zapotrzebowania. Wynika to z mechanizmu ustawowego – algorytmu podziału środków pochodzących z obowiązkowej składki ubezpieczenia zdrowotnego pomiędzy Oddziały Narodowego Funduszu Zdrowia. Jest on krzywdzący dla Mazowsza i powinien ulec zmianie. Wg obecnego algorytmu budżet na świadczenia opieki zdrowotnej w 2012r. wyniósł 8.493.462,00 tys. zł, a wg algorytmu obowiązującego do 2009r. budżet ten wyniósłby 9.570.251,77 tys. zł.
Zarządzenia Prezesa NFZ dot. wymagań realizacji świadczeń zdrowotnych oraz aktualne przepisy ustawowe narzucają szpitalom wprowadzanie często nieprzemyślanych, niezwykle kosztownych rozwiązań, które to nie mają przełożenia na realną jakość świadczeń.
Ponadto szpitale powiatowe obciążane są dodatkowymi kosztami, bez wskazywania źródła ich finansowania, a które nie mają wpływu na ich działalność podstawową (np. obligatoryjne ubezpieczenia szpitali, wzrost składki rentowej, systematyczne podnoszenie najniższego wynagrodzenia, wzrost stawki VAT skutkujący wzrostem cen wszystkich produktów
tj. leków, krwi, odczynników, sprzętu jednorazowego, paliwa i innych materiałów niezbędnych do bieżącej działalności).
Niedobór środków finansowych przeznaczanych na świadczenia medyczne przez Mazowiecki Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia wprost przełoży się na ograniczenie dostępności do świadczeń medycznych dla pacjentów. Szpitale są zmuszone do ograniczania ilości realizowanych usług medycznych lub przyjmowania pacjentów w ramach „nadwykonań”, które to generują straty finansowe placówek medycznych. Tak trudna sytuacja szpitali może doprowadzić w roku 2013 do konieczności pokrycia przez samorządy straty. Zła kondycja finansowa szpitali z tytułu rosnących zobowiązań, przełoży się wprost na konieczność udzielenia im wsparcia przez samorządy i doprowadzi do destabilizacji powiatów na Mazowszu.
Samorządy powiatowe od momentu utworzenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej przekazują wielomilionowe środki finansowe na poprawę ich infrastruktury.
To dzięki samorządom możliwe jest wyposażenie oddziałów szpitalnych w nowoczesny sprzęt i aparaturę medyczną. W ostatnich latach dostosowały sposób zarządzania i zakres realizowanych świadczeń do aktualnych potrzeb medycznych występujących w rejonach. Jednakże, te działania mogą zostać zniweczone przez brak środków finansowych na pokrycie kosztów udzielania świadczeń zdrowotnych. Samorządy powiatowe nie posiadają środków budżetowych pozwalających zrekompensować straty szpitali wynikające z niedoszacowania środków na realizację świadczeń otrzymywanych z NFZ. Sytuacja ta dotyczy wszystkich podmiotów leczniczych, niezależnie od formy prawnej funkcjonowania – szpzoz czy spółka.
W świetle przedstawionych powyżej argumentów Konwent Powiatów Województwa Mazowieckiego domaga się niezwłocznego dokonania zapłaty przez NFZ za „ponadlimitowe” świadczenia zdrowotne wykonane w I półroczu 2012 i analogicznie w II półroczu oraz urealnienia kontraktów na 2013 rok w zakresie lecznictwa szpitalnego, tak aby te środki finansowe pozwoliły stabilnie realizować zadania związane z ochroną zdrowia.
Przewodniczący Konwentu Powiatów
Województwa Mazowieckiego
/-/
Bogdan Pągowski
