W dniu 23 października 2025 r. odbyła się sesja Rady Gminy Brańszczyk, której głównym punktem można nazwać stało się podjęcie uchwał dotyczących likwidacji trzech szkół podstawowych: w Turzynie, w Nowych Budach i w Knurowcu. Decyzja była odkładana latami, a w ostatnim okresie samorząd próbował rozwiązać i ocalić szkoły przez zapewnienie ich prowadzenia siłami stowarzyszeń. Dodatkowo, protesty środowisk szkolnych i niepokoje społeczności lokalnych, zdecydowanie utrudniały podjęcie radykalnych kroków, mimo, że szkoły, których ta sytuacja miała dotknąć miały coraz gorszą sytuację, jeśli chodzi o ilość uczęszczanych do nich dzieci, pogarszającą się prognozę demograficzną, odpływ dzieci do innych szkół oraz coraz większe koszty utrzymania. Do tych trzech szkół uczęszcza 119 uczniów: w Turzynie – 47, w Nowych Budach – 39, w Knurowcu – 33.
Gmina Brańszczyk jest organem prowadzącym dla siedmiu szkół podstawowych wraz z oddziałami przedszkolnymi oraz dwóch przedszkoli. We wszystkich szkołach w roku szkolnym 2025-2026 uczy się łącznie 646 uczniów (klasy od I do VIII) oraz 86 dzieci w oddziałach przedszkolnych. Do przedszkola w Brańszczyku uczęszcza
125 dzieci, natomiast do przedszkola w Porębie 59 dzieci.
Wysiłki wójta gminy Brańszczyk Wiesława Przybylskiego włożone w szukanie rozwiązań nie dały rezultatu, po części ze względu na opór kadry nauczycielskiej i pracowników szkół oraz bezdyskusyjny brak pójścia na kompromis. Po latach tej niedobrej sytuacji, zdaniem radnych gminy, powinien się zakończyć ten spór. Stąd na ostatniej sesji radni 23 października 2025 r. przegłosowali zamiar likwidacji z dniem 31 sierpnia 2026 roku: Szkoły Podstawowej im. Marii Konopnickiej w Turzynie, Szkoły Podstawowej im. Papieża Jana Pawła II w Nowych Budach, Szkoły Podstawowej im. Bohaterów Leśnej Placówki AK „Mrowisko” w Knurowcu. Rozpoczęcie procesu likwidacji wymaga też spełnienia pewnych wymogów. Szkoła publiczna może być zlikwidowana z końcem roku szkolnego przez organ prowadzący szkołę, po zapewnieniu przez ten organ uczniom możliwości kontynuowania nauki w innej szkole publicznej tego samego typu. Organ prowadzący jest obowiązany, co najmniej na 6 miesięcy przed terminem likwidacji, zawiadomić o zamiarze likwidacji szkoły: rodziców uczniów, właściwego kuratora oświaty oraz organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego właściwej do prowadzenia szkół danego typu. Szkoła publiczna prowadzona przez jednostkę samorządu terytorialnego może zostać zlikwidowana po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty.
Zgodnie z wymaganiami samorząd zapewnia uczniom dalszą naukę w odpowiednich placówkach:
Uczniom likwidowanej Szkoły Podstawowej im. Marii Konopnickiej w Turzynie (wraz z oddziałem przedszkolnym) zapewnia się możliwość kontynuowania nauki i bezpłatny dowóz do Zespołu Placówek Oświatowych w Brańszczyku. Uczniom likwidowanej Szkoły Podstawowej im. Papieża Jana Pawła II w Nowych Budach (wraz z oddziałem przedszkolnym) zapewnia się możliwość kontynuowania nauki i bezpłatny dowóz do Zespołu Placówek Oświatowych w Brańszczyku. Uczniom likwidowanej Szkoły Podstawowej im. Bohaterów Leśnej Placówki AK „Mrowisko” w Knurowcu (wraz z oddziałem przedszkolnym) zamieszkującym w miejscowości Knurowiec zapewnia się możliwość kontynuowania nauki i bezpłatny dowóz do Szkoły Podstawowej im. Piotra Kulasińskiego w Trzciance, natomiast uczniom zamieszkującym w miejscowości Budykierz zapewnia się kontynuowanie nauki i bezpłatny dowóz do Zespołu Placówek Oświatowych w Porębie.
Uchwała w sprawie zamiaru likwidacji:
SP w Knurowcu została przyjęta
12 głosami „ZA” przy 1 głosie wstrzymującym (Joanna Klimek),
SP w Turzynie został przyjęta
12 głosami „ZA” przy 1 głosie przeciw (Joanna Klimek),
SP w Nowych Budach w głosowaniu udział wzięło 12 radnych, z czego
9 było „ZA”, przy 1 głosie wstrzymującym (Joanna Klimek) i 1 głosie przeciw (Grzegorz Kraszewski) i 1 „brak głosu” (Michał Stankiewicz). W tym przypadku zaistniały problemy techniczne, dlatego głosowało 12 radnych.
Sytuacja samorządu na przestrzeni ostatnich lat stawała się coraz trudniejsza.
Powody podjęcia przez samorząd i radnych tych decyzji o likwidacji szkół pozwolą zrozumieć mieszkańcom gminy i miejscowości, gdzie istnieją likwidowane szkoły, poniższe informacje na temat placówek i ich działalności. Warto zapoznać się z pewnymi liczbami i tematami:
- SP im. Marii Konopnickiej
w Turzynie:
Zasadniczym powodem podjęcia uchwały o zamiarze likwidacji Szkoły Podstawowej im. Marii Konopnickiej w Turzynie jest pogłębiająca się sytuacja demograficzna polegająca na spadku wskaźnika urodzeń oraz procesy migracyjne, których bezpośrednim skutkiem jest mała ilość dzieci uczęszczających do szkoły. W roku szkolnym 2025-2026 do Szkoły Podstawowej im. Marii Konopnickiej w Turzynie uczęszcza 43 uczniów oraz do oddziału przedszkolnego 4 dzieci.
Dokładny wykaz uczniów i dzieci w poszczególnych oddziałach w roku szkolnym 2025-2026 przedstawia
tabela 1.
Wskazana sytuacja ma swoje dalsze negatywne konsekwencje w postaci niemożności zapewnienia uczniom szkoły optymalnych warunków nauczania.
Kolejnym czynnikiem przemawiającym za likwidacją szkoły jest konieczność dostosowania sieci szkół w Gminie Brańszczyk do realnych potrzeb wynikających z zachodzących zmian demograficznych oraz związane z tym racjonalne wydatkowanie środków publicznych na realizację zadań oświatowych oraz zapewnienia uczniom jak najlepszych warunków do nauczania i rozwoju.
Prognoza urodzeń dzieci w obwodzie szkoły w Turzynie na kolejne lata nie jest optymistyczna.
Liczbę urodzeń dzieci w obwodzie szkolnym w latach 2018-2025 (zameldowanych) przedstawia tabela 2.
Gmina – organ prowadzący zapewni dzieciom z obwodu Szkoły Podstawowej im. Marii Konopnickiej możliwość spełniania obowiązkowego szkolnego oraz rocznego przygotowania przedszkolnego w oddziale przedszkolnym w Zespole Placówek Oświatowych w Brańszczyku oraz zapewni bezpłatny dowóz i opiekę. Proponowane rozwiązanie nie zakłóci procesu dydaktyczno-wychowawczego, a dzieci będą miały zapewnione lepsze warunki kształcenia i wychowania.
Nadmienić należy, że podjęta w ubiegłym roku uchwała przekazania szkoły do prowadzenia w drodze umowy przez Stowarzyszenie „Edukator” w Łomży z dniem 1 września 2025 r. nie doszła do skutku. Powodem rezygnacji przejęcia szkoły przez Stowarzyszenie była odmowa podjęcia pracy przez wszystkich pracowników szkoły wyrażona w stosownych oświadczeniach.
Wobec powyższego zasadnym jest podjęcie przedmiotowej uchwały.
- SP im. Papieża Jana Pawła II
w Nowych Budach
W roku szkolnym 2025-2026 do Szkoły Podstawowej im. Papieża Jana Pawła II w Nowych Budach uczęszcza
36 uczniów oraz do oddziału przedszkolnego 3 dzieci.
Dokładny wykaz uczniów i dzieci w poszczególnych oddziałach przedstawia tabela 3.
Wskazana sytuacja ma swoje dalsze negatywne konsekwencje w postaci niemożności zapewnienia uczniom szkoły optymalnych warunków nauczania. Kolejnym czynnikiem przemawiającym za likwidacją szkoły jest konieczność dostosowania sieci szkół w Gminie Brańszczyk do realnych potrzeb wynikających z zachodzących zmian demograficznych oraz związane z tym racjonalne wydatkowanie środków publicznych na realizację zadań oświatowych oraz zapewnienia uczniom jak najlepszych warunków do nauczania i rozwoju.
Prognoza urodzeń dzieci w obwodzie szkoły w Nowych Budach (zameldowanych) na kolejne lata nie jest optymistyczna (tabela 4).
Organ prowadzący zapewni dzieciom z obwodu Szkoły Podstawowej im. Papieża Jana Pawła II w Nowych Budach, możliwość spełniania obowiązkowego szkolnego oraz rocznego przygotowania przedszkolnego w oddziale przedszkolnym w Zespole Placówek Oświatowych w Brańszczyku oraz bezpłatny dowóz i opiekę. Proponowane rozwiązanie nie zakłóci procesu dydaktyczno-wychowawczego.
Nadmienić należy, że podjęta w ubiegłym roku uchwała przekazania szkoły do prowadzenia w drodze umowy przez Stowarzyszenie „Edukator” w Łomży z dniem 1 września 2025 r. nie doszła do skutku. Powodem rezygnacji przejęcia szkoły przez Stowarzyszenie była odmowa podjęcia pracy przez wszystkich pracowników szkoły wyrażona w stosownych oświadczeniach.
Wobec powyższego zasadnym jest podjęcie przedmiotowej uchwały.
3 SP im. Bohaterów Leśnej Placówki AK „Mrowisko” w Knurowcu
Zasadniczym powodem podjęcia uchwały o zamiarze likwidacji Szkoły Podstawowej im. Bohaterów Leśnej Placówki AK „Mrowisko” w Knurowcu jest niekorzystna sytuacja demograficzna polegająca na spadku wskaźnika urodzeń oraz procesy migracyjne, których bezpośrednim skutkiem jest mała ilość dzieci uczęszczających do szkoły.
W roku szkolnym 2025-2026 do Szkoły Podstawowej w Knurowcu uczęszcza 30 uczniów i 3 dzieci do oddziału przedszkolnego. Dokładny wykaz uczniów i dzieci w poszczególnych oddziałach przedstawia tabela 5.
Wskazana sytuacja ma swoje dalsze negatywne konsekwencje w postaci niemożności zapewnienia uczniom szkoły optymalnych warunków nauczania. Kolejnym czynnikiem przemawiającym za likwidacją szkoły jest konieczność dostosowania sieci szkół w Gminie Brańszczyk do realnych potrzeb wynikających z zachodzących zmian demograficznych oraz związane z tym racjonalne wydatkowanie środków publicznych na realizację zadań oświatowych oraz zapewnienia uczniom jak najlepszych warunków do nauczania i rozwoju.
Prognoza urodzeń dzieci w obwodzie szkoły w Knurowcu (zameldowanych) na kolejne lata nie jest optymistyczna (tabela 6).
Organ prowadzący zapewni dzieciom z obwodu Szkoły Podstawowej im. Bohaterów Leśnej Placówki AK „Mrowisko” w Knurowcu, zamieszkującym w miejscowości Knurowiec możliwość spełniania obowiązku szkolnego oraz rocznego przygotowania przedszkolnego w oddziale przedszkolnym w Szkole Podstawowej im. Piotra Kulasińskiego w Trzciance, a z miejscowości Budykierz w Zespole Placówek Oświatowych w Porębie. Zapewnimy bezpłatny dowóz i opiekę. Proponowane rozwiązanie nie zakłóci procesu dydaktyczno-wychowawczego, a dzieci będą miały zapewnione lepsze warunki kształcenia i wychowania.
Nadmienić należy, że podjęta w ubiegłym roku uchwała przekazania szkoły do prowadzenia w drodze umowy przez Stowarzyszenie „Edukator” w Łomży z dniem 1 września 2025 r. nie doszła do skutku. Powodem rezygnacji przejęcia szkoły przez Stowarzyszenie była odmowa podjęcia pracy przez wszystkich pracowników szkoły wyrażona w stosownych oświadczeniach.
Wobec powyższego zasadnym jest podjęcie przedmiotowej uchwały.
W trakcie październikowej sesji Rady Gminy przedstawiano argumenty i toczyła się dyskusja, którą możemy podsumować następująco: za mało jest dzieci w gminie, niski wskaźnik urodzeń oraz procesy migracyjne powodują zmniejszanie się liczby dzieci, a więc i uczniów w szkołach. Za mało samorząd ma pieniędzy na zapewnienie uczniom odpowiednich warunków nauczania, a środki publiczne i dotacje nie są wystarczające w sytuacji, gdy samorządy muszą wydatkować coraz więcej na utrzymanie szkół, wynagrodzenie nauczycieli i pracowników. Sami radni przyznawali, że są zmuszeni do zamknięcia szkół mówiąc „nie chcą, ale muszą”. Tłumaczyli to również potrzebą m.in. „Poprawy warunków finansowych gminy, aby przełożyć te finanse na ten dział, który jest chyba bardziej potrzebny, najbardziej mieszkańcom, są to media (woda, kanalizacja), które są ludziom niezbędne do funkcjonowania”. Zwracali uwagę na to, że należy udzielić wsparcia szkołom, które przyjmą dzieci z likwidowanych szkół. Słysząc o obawie o pozostawione budynki szkół, wójt Wiesław Przybylski deklarował, że mają kilka pomysłów na wykorzystanie tych pomieszczeń, m.in. lokalizacja i wynajęcie na Dom Pomocy Społecznej (w Budach), w Knurowcu przekazanie budynku byłej szkoły na świetlicę wiejską i tym podobne.
/KW/
